Hoe vind je goede projectleiders in of voor je eigen organisatie? Vinden, want hoewel veel mensen de overstap naar projectmanagement maken is een écht goede projectleider een combinatie van een aantal bijzondere eigenschappen die simpelweg niet iedereen heeft. Word je geboren als projectleider, of is het vak aan te leren?
Ben jij een geboren projectleider?
Een slechte start voor (te) veel projectleiders
Te veel mensen rollen per abuis in het vak van projectmanager louter dan dat ze hier voor kiezen. Ze worden niet feitelijk benoemd tot projectleider, of solliciteren op een functie na zorgvuldige coaching, opleiding en ervaring – maar vallen in de rol omdat het toevallig zo uit komt. Wellicht heb je een keer aangegeven een rol als projectleider te ambiëren en krijg je ad hoc de kans of word je gevraagd om de bal op te pakken als ieder ander ‘m laat liggen.
De sprong in het diepe is wellicht niet de beste start in het vak. Als je nog nooit gewerkt hebt aan projecten, laat staan een geslaagd project, is het op z’n zachtst gezegd een uitdaging om helemaal zelfstandig in één keer te ontdekken hoe je succesvol projecten runt. Net als met alles in het leven is de eerste keer dat je iets doet oefening en duurt het even tot je de basis onder de knie hebt. Er zijn theorieën die stellen dat je jezelf pas echt meester in een vak mag noemen nadat je het 10.000 intensief beoefend hebt (wat overigens recent deels ontkracht werd; talent en intelligentie zijn minstens net zo belangrijk). Oftewel; die sprong in het diepe als projectleider, zonder enige vorm van zwemles, is een potentieel zeer slechte start.
Wat wellicht een betere start kan zijn
Als je wilt starten in het vak als projectleider zorg dan dat je de mogelijkheid vindt om mee te lopen met een ervaren rot in het vak. Noem het je mentor, die je kan laten zien wat wel werkt en niet werkt en stel vragen. Veel vragen. Nieuwsgierigheid en gretigheid zijn twee eigenschappen die niet alleen projectleiders sieren, maar ze zijn in ieder geval essentieel voor succes en ontwikkeling als projectleider. Dit mentorschap geeft je ook de mogelijkheid naar je zelf te kijken en antwoord te krijgen op de vraag wat voor projectleider jij kan worden; wat zou je anders doen of wat zou je ook zo doen. Hierover sparren met je mentor is een fundament om op verder te bouwen – zodra je in de hectiek van een druk project terecht komt is er geen tijd voor als iedereen jouw kant op kijkt. Het zou ook kunnen zijn dat je ontdekt dat het vak misschien toch niet zo glamoureus is als je eerst dacht.
Hoe speel je hier als bedrijf op in?
Het verbeteren van hoe je als bedrijf om gaat met de volgende aspecten in het ontwikkelen of werven van projectleiders zijn belangrijk:
- Werven en selecteren van de juiste kandidaten op basis van de noodzakelijke (karakter) eigenschappen
- Identificeren van talentvolle medewerkers met (zichtbaar) potentieel om door te groeien
In het kort komt het er op neer dat er een formeel selectie- en beoordelingsproces moet zijn wat effectief is in het vinden van mensen die juist deze ongebruikelijke combinatie van vaardigheden bezitten die nodig zijn om een succesvolle projectleider te worden. Ook moet de motivatie van deze ‘potentials’ goed zijn, want alleen talent zonder motivatie is uiteraard niet voldoende. Het gaat verder dan een goed gesprek of de bekende focus op certificeringen – de doorslag in projecten wordt gegeven door karaktereigenschappen zoals gretigheid, doortastendheid, doorzettingsvermogen en het vermogen om je aan te passen om er een paar te noemen. Een selectieproces wat de werkelijke behoefte van de organisatie weerspiegelt aangevuld met een coaching/mentorschap in de eerste periode dus. Het wordt er niet makkelijker op om dié geboren projectleider te vinden die past bij je organisatie, maar dat is een klein offer om die persoon te vinden die strategische veranderingen ook echt tot leven kan gaan brengen.
Tenslotte is er uiteraard een breed scala aan opleidingen, trainingen en certificeringen die een waardevolle aanvulling zijn op kennis en ontwikkeling van projectleiders (in spé), maar deze compenseren geenszins voor talent en ervaring. Laat een cursus een dag of 2 tot 5 duren waarbij je nieuwe inzichten op doet en je je vaardigheden wat aanscherpt, maar duurt het jaren om je echt te ontwikkelen tot een succesvol projectleider.
Hoe rolde jij in het vak van projectleider? En, is het aangeboren talent of iets wat je kunt ontwikkelen?
