Eerder besteedden we al aandacht aan de vraag of projectleiders aangeboren talenten zijn, of dat je je als projectleider kunt ontwikkelen. Hierin kwam al naar voren dat ontwikkeling een groot onderdeel is van het groeien in je rol als projectleider, in dit artikel ga ik dieper in op hoe je je kunt ontwikkelen als projectleider als je het nog niet bent.
Projectleider worden
Afgelopen jaren kwam ik vaak mensen tegen die me vroegen ‘hoe ben jij projectleider geworden?’. Het antwoord op deze vraag is eenvoudig – het begon al tijdens mijn studie waarin projectmatig werken centraal stond. Er semester vond er een project plaats gedurende de hele periode waarin je met een team van studiegenoten een project moest afronden. In de periode van zo’n 20 weken bouwde je een projectteam op en ontwikkelde je een stuk software voor een opdrachtgever.
Van de vier projecten werd ik vier keer gekozen als de projectleider. Schijnbaar had men geen vertrouwen in mijn ontwikkelskills, of zag men een bepaald talent in me om de boel in het gareel te houden. Uiteraard ‘mocht’ ik dan meteen de presentaties verzorgen, stukken schrijven en communicatie met stakeholders onderhouden. Ook slecht-nieuws gesprekken met studiegenoten die zich niet voldoende inspanden vielen me ten deel. En zo verging het me tot op heden elke keer; ik ‘val’ eerder in de rol, dan dat ik hem bewust pak.
Maar, wat nu als je niet ‘spontaan’ in de rol terecht komt, danwel omdat de kans zich niet heeft voorgedaan, danwel omdat je wellicht te onzeker was? Maar, je ziet jezelf wel met enthousiasme een team sturen naar de eindstreep, onderhandelen met stakeholders of je flink vastbijten in de projectadministratie? Je kunt dan de volgende stappen ondernemen.
Projectleider worden in 5 stappen
- Kom uit de kast – maak kenbaar dat je projectleider wilt worden
De eerste stap is dat je omgeving weet dat je deze ambitie hebt. Projectleiders zijn ambitieus en laten hun omgeving actief weten dat ze graag de kar trekken, dus je zult dit om te beginnen moeten delen met mensen om je heen. 
Ga terug naar ‘school’ – volg tenminste twee soorten opleidingen
De tweede stap is dat je je voorbereid op je werk als projectleider. Hiervoor heb je ‘gereedschap’ nodig en bepaalde leiderschapsvaardigheden. Die zul je deels al moeten bezitten, maar verder moeten ontwikkelen. Volg dus een inhoudelijke opleiding, waarin je leert wat een project is, hoe projecten opgebouwd zijn, hoe je deze procedureel kunt sturen en welk taalgebruik erbij komt kijken. Het tweede element is het ontwikkelen van je vaardigheden als projectleider, je zult moeten kunnen presenteren, overtuigen, inleven, motiveren en leiding kunnen geven aan mensen die soms ouder, wijzer, grijzer, ervarener, slimmer, groter zijn en hiërarchisch zelfs hoger staan. Projectmanagement is mensenwerk, zit je liever veilig achter je pc de hele dag? Overweg je dan te specialiseren in iets wat daar bij past.- Volg je voorbeeld – kies een mentor en vraag hem of haar advies
Een goed voorbeeld is belangrijk. Iemand die je de fijne kneepjes van het vak leert en zijn of haar stijl laat zien in de omgang met teamleden, stuurgroepen en andere stakeholders. Maar ook de omgang met tegenslag, voorspoed en de berg administratie die er meestal bij komt kijken. Kopieer je mentor niet, maar leer ervan zodat je jezelf kunt ontwikkelen. Elke projectleider heeft een eigen stijl, dus jij zult ook echt een projectleider moeten worden door jezelf hierin te ontwikkelen. - Begin met kleine stapjes – kies voor een deelproject
Grotere projecten worden vaak opgedeeld in kleinere brokstukjes om het geheel overzichtelijk te houden. Als je eenmaal zover bent dat je zelf aan het roer kunt staan, is het besturen van een zeiljacht een stuk behapbaarder dan dat je meteen een afgeladen cruiseschip door de krappe havens moet manoeuvreren. Zorg dus dat je start, onder begeleiding van je mentor, met een kleiner project en zorg dat je het runt alsof het een groot en volwaardig project is. Zo heb je meer tijd om alles rondom projectmanagement en de processen, administratie en cycli te leren en heb je genoeg tijd om samen met het team te werken aan het resultaat. 
Tenslotte – het geeft niet als het je toch niet bevalt.
Van de mensen die me ooit vroegen hoe ik projectleider ben geworden vroeg een deel hoe ze het ook konden worden. Ik weet dat een aardig deel van de mensen met de ambitie om projectleider te worden dit wil omdat het meer aanzien zou kunnen geven, wellicht een hogere salarisschaal of gewoon een heel andere uitdaging. Projectleiders zijn over het algemeen blij met hun werk, maar weten ook dat het een stressvol bestaan is met veel pieken en dalen. Zonder passie voor het vak, het regelen, de pieken en dalen die bij projecten horen en de motivatie om het beoogde resultaat te laten ontstaan wordt het een flinke uitdaging. Zorg dus dat je goed blijft evalueren of projectmanagement echt bij je past en of je echt projectleider wilt worden – het is niet erg als je ontdekt dat het toch niet jouw roeping is.
Interesse gekregen? Bekijk ons aanbod aan opleidingen en boeken op de volgende pagina’s:
>> Opleidingsaanbod
>> Overzicht van handige boeken
>> Meer over projectleider worden en wat er bij komt kijken.
