Voorkom een slechte beoordeling

Bij onze klanten is het gesprek van de dag – de jaarlijkse beoordeling. Het instrument wordt bij veel bedrijven nog steeds op jaarlijkse basis gebruikt om tot een oordeel over het functioneren van medewerkers te komen. Niemand vind het leuk om een slechte beoordeling te krijgen, daarom hier 5 tips om een slechte beoordeling te voorkomen.

Voorkom een slechte beoordeling

IMG_6174Voorkomen is beter dan genezen, dus zorg dat het gewoon niet zover komt! Elke leidinggevende weet dat een beoordeling geen verrassing mag zijn voor de medewerker. Mocht dit wel zo zijn, dan gaat er iets mis. De volgende tips zijn zowel voor leidinggevende als medewerkers relevant – aangezien beide aan een kant van de tafel zitten! Het beoordelingsgesprek is niet onomstreden, het is vaak een doel op zich in plaats van een middel om mensen te laten ontwikkelen. Steeds meer bedrijven kiezen inmiddels voor een andere vorm.

Vijf tips om een slechte beoordeling te voorkomen

  1. Bereid je voor: Je beoordeling is het resultaat van een cyclus, waarin je tenminste 2 keer eerder een gesprek voert. De beoordeling is het laatste gesprek en feitelijk het resultaat van de twee eerdere gesprekken – waardoor de voorbereiding dus vooral begint bij het eerste gesprek van de jaarcyclus. Zorg dat alles wat je afspreekt haalbaar is en duidelijk omschreven staat, zodat als je er op beoordeelt wordt er geen misverstand kan zijn over wat er ook al weer bedoeld werd.
  2. Maak een eigen dossier: Gedurende het hele jaar hou je een dossier bij met alle prestaties die je neerzet. Dit kan verschillen van een behaald resultaat, tot een compliment van een klant of collega. Op deze manier gaat de beoordeling niet alleen over de laatste paar maanden (veel gemaakte fout!) maar over het gehele jaar. Zul je net zien, gaat er iets mis 3 weken voor je beoordeling, bepaalt dat incident je score voor het hele jaar.
  3. Plaats een beoordeling in perspectief: Over het algemeen zul je als junior in een functie lagere scores halen dan een senior in die functie. Dat klopt, want als je meteen overal hoge scores haalt ben je blijkbaar al toe aan een volgende stap in je carrière, terwijl je ‘junior-status’ aangeeft dat je net begint. Het is kort door de bocht, maar leidinggevenden hebben vaak grote moeite uit te leggen hoe het systeem werkt. Zelf vind ik Hay en/of Gauss gebaseerde beoordelingssystemen dan ook waardeloos – maar in het systeem groeit je score in ieder geval mee met je ontwikkeling. Soms lijkt iets dus een slechte beoordeling, maar is dat, in het licht van het gebruikte systeem, niet per se waar. Je moet het beoordelingssysteem dus wel goed begrijpen.
  4. Kom afspraken na: Stel je zegt in het begin van de cyclus een aantal activiteiten te doen, maar je komt er door allerhande drukte niet aan toe, dan kan dat tijdens je beoordeling als een soort boemerang terug komen. Dat je afspraken niet bent nagekomen kan dan begrijpelijk zijn, maar je hebt ze wel aan het begin van de cyclus gemaakt. Je dient dan ook duidelijk de keuze met je leidinggevende te bespreken en vast te stellen dat je de afspraak wel na gaat komen en dan iets anders niet doet of dat je hem niet na komt maar er dan niet op beoordeeld wordt. Het argument ‘ik ben er niet aan toegekomen’ wordt over het algemeen niet als sterk argument beschouwd.
  5. Vergelijk met anderen: Hoewel er risico’s kleven aan vergelijken met anderen, is het wel een manier om je eigen beoordeling te ‘benchmarken’ met dat van collega’s. Wellicht scoort iedereen over de hele linie laag, of spring je er juist op een aantal aspecten uit. Een bedrijfsbrede lage beoordeling kan ook een verkapte bezuiniging zijn – loonsverhoging en prestatietoeslagen of bonussen worden vaak gebaseerd op de beoordeling.

3e5c365Mocht je beoordeling jouw inziens echt nergens op slaan maak dit dan op een normale manier bespreekbaar, op inhoudelijke grond. Vaak kent een beoordelingscyclus conform CAO een escalatie mogelijkheid maar dat maakt het er meestal niet gezelliger op. Ook als je er niet mee eens bent, maar je kunt er weinig aan doen zorg dan dat je het volgende jaar een goede prestatie neer zet en je bovendien beter voorbereid dan afgelopen jaar.

Meer tips? Laat ze achter in de comments!

Over Nigel van Houten

Mede-eigenaar van InTellegus; cybersecurity, strategie en IT-consultancy. Gastblogger op Projectsucces.nl, actief als bestuurder en adviseur, maar staat graag met z'n voeten in de klei. Vader, nerd, gamer, bootcamper en airsofter.

Bekijk alle berichten van Nigel van Houten →

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.